Siyasi savrulma: Guaido neydi, ne oldu?

“`html

Venezuela’nın Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido, ülke genelindeki muhalefet gösterileri sırasında kendisini “geçici devlet başkanı” olarak ilan ettikten sonra Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’nın desteğini kazanmıştı.

Bu olay, Ocak 2019’da gerçekleşti.

Halka, kendisine destek vermeleri çağrısında bulunan Guaido’nun ifadeleri şunlardı:

“Biliyoruz ki bu tek bir kişinin çabası değil ve sonuçları olacaktır. Yorulmayacağız. Demokrasi ve özgürlük uğruna direneceğiz.”

Guaido’yu geçici başkan olarak ilk tanıyan kişi dönemin ABD Başkanı Donald Trump oldu. O dönemde, bölge ülkelerinin liderleri de Trump’ın arkasında birleşmiş,

Guaido’yu Venezuela’nın “geçici başkanı” olarak tanımışlardı.

İsrail de bu destekçi grupta yer aldı; Guaido, İsrail’e ve Netanyahu’ya özel teşekkürlerini sunuyordu. Zira bu destek, 2013’te yaşamını yitiren Hugo Chavez’in politikalarının ardından sona eren Venezuela-İsrail ilişkilerinin yeniden canlanmasını simgeliyordu.

Dünya siyasi sahnesinde yeni bir darbe girişimi modeli sergileniyordu. Dışarıdan müdahalelerle desteklenen bu içsel değişim, oldukça farklıydı. Seçimlerde elde edilen sonuçlar doğrultusunda, Maduro’yu istemeyen uluslararası güçler, sahneye genç ve dinamik lider Guaido’yu çıkartmışlardı.

Bir zamanlar Güney Amerika’nın en zengin ülkesi olan Venezuela, yaygın hastalıklar ve artan suç oranları yüzünden birkaç yıl içinde ekonomik çöküş yaşamıştı. Ülkenin ekonomisi, %50’den fazla küçülürken, doğal kaynaklarıyla zengin olmasına rağmen, yolsuzluk, yoksulluk ve sosyal uçurumlar içinde bir kaosa sürüklenmişti. Chavez sonrası bu karmaşadan çıkamayan Venezuela, küresel güçlerin etkisi altında kalmıştı.

Amerika Birleşik Devletleri, Nicolas Maduro’nun 10 Ocak 2019’da göreve başlamasını tanımamış ve bu durum, iki paralel parlamento yapısının oluşmasına neden olmuştu: Maduro’yu destekleyen Kurucu Meclis ve Guaido’nun liderliğindeki, ABD’nin desteğiyle hareket eden Ulusal Meclis.

Avrupa Birliği de bu duruma müdahil oldu; İngiltere, İspanya, Fransa ve Almanya’nın ardından Avusturya, Hollanda, İsveç, Danimarka gibi ülkeler Guaido’yu “geçici devlet başkanı” olarak tanımıştı.

Tüm dünya, bu 35 yaşındaki liderin üzerine odaklanmıştı.

Guaido, Venezuela’da mühendislik eğitimi aldıktan sonra, yoksul bir aileden gelmesine rağmen Amerika’nın prestijli George Washington Üniversitesi’nde kamu yönetimi yüksek lisansı yapmıştı.

Ancak üç hafta öncesine kadar Guaido sıradan bir siyasetçi olarak görünüyordu. Öncelikle muhalefet partilerinin ortak adayı olarak meclis başkanlığına seçilen Guaido, daha sonra ülkede artan Maduro karşıtı protestolar sırasında kalabalıkları sokağa çağırmış, ordunun desteğini istemişti.

23 Ocak 2019’da, Caracas’taki La Carlota Hava Üssü yakınında bulunan askeri birliklerle çektiği videoları sosyal medyada paylaşarak uluslararası dikkati üzerine çekmişti.

Ancak, Guaido ve destekçileri istediklerini elde edemedi. Venezuela’nın Savunma Bakanı ordunun Maduro’yu desteklediğini açıkladı. Maduro da, darbe girişimini başarılı bir şekilde bastırması için ordusuna teşekkür etti.

ABD yönetimi Guaido’ya destek açıklamaları yapsa da, Guaido’nun girişimleri başarıya ulaşmadı. Venezuela’da adeta “askıda darbe günleri” başlamıştı.

Guaido, destek çağrılarına devam ederken, “Ülkenin 24 eyaleti de sokağa çıktı, bu geri dönüşü olmayan bir yol; geleceğimiz burada!” diyordu. Ancak Nisan 2019’da yine bir girişimde bulunsalar da başarısız oldu.

Dönemin Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton, “Maduro’nun sonrasındaki günler için planlar yapıyoruz.” açıklamasını yapmıştı; ama bu da netice vermedi.

Guaido ve Amerikalı destekçileri, ordudan yeteri kadar destek alamayınca yeni bir strateji geliştirmeye karar verdiler. Venezuela’daki muhalefet, paralel bir oturumla Guaido’nun yeniden başkan seçildiğini duyurdu. Guaido, muhalif diğer isimlerle birlikte kabine kurarak paralel bir devlet yapısı oluşturmaya çalışıyordu.

Daha sonra Guaido, Beyaz Saray’a resmi ziyarette bulunmuş, Trump tarafından sıcak bir şekilde karşılanmıştı. Ancak zamanla Guaido’ya olan uluslararası destek azalmaya başladı. Önce İspanya, ardından diğer ülkeler bu desteği geri çekti.

Guaido’nun ifşa olan usulsüzlük belgeleri, durumunu daha da zorlaştırdı. Washington Post’a göre, Guaido’ya destek veren bir şirket, Maduro karşıtı eylemler için ABD’deki iki iş insanından para talep etmişti. O süreçte Guaido, ABD’ye sığınmıştı.

Venezuela’da ise seçimler düzenlenmiş ve Maduro yeniden seçilmişti. Bu durumu takiben, Guaido hakkında bir “yakalama kararı” çıkartıldı. Idealist bir genç lider olarak umut vaat eden Guaido, emperyalizmin başarısız müdahale politikasının bir sembolü haline geldi.

Arşivlerde de yer aldığı gibi, destekçisi olan Trump geri dönecek olursa, bu konuda kayda değer bir gelişme sağlamak pek mümkün görünmüyordu.

Not

: Bu yazıda, Hüsamettin Aslan’ın Anadolu Ajansı için 2019 yılında kaleme aldığı “Venezuela’da Krizin Anatomisi” başlıklı makaleden faydalanılmıştır.

“`

Related Posts

‘Kamu istihdamı arttı’ denildi ama… Türkiye OECD listesinde son sıralarda

Ekonomi çevrelerinde Türkiye’de kamu istih­damının yüksekliğine ilişkin tartışma sürerken, son yıllarda özellikle belediyele­rin giderek artan işçi ve mer­kezi yönetimin sözleşmeli kadrolarına rağmen kamu çalışanlarının toplam istihdam­daki payı, OECD ortalaması­nın hala çok altında kalıyor.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz: ‘TCMB verilerine göre brüt rezervler 174,4 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesinde’

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, 8 Ağustos haftasında brüt rezervlerin 174,4 milyar dolara ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesini gördüğünü açıkladı.

İşlemler durdu: BTC Türk’ten açıklama var

Türkiye’de binlerce kullanıcı kripto para borsası BTC Türk üzerinden işlem gerçekleştiremiyor. Bunun üzerine vatandaşlar neden işlem gerçekleştiremediklerini araştırmaya başladı. BTC Türk’te neden para yatırma ve çekme işlemleri yapılamıyor? Firmadan açıklama geldi.

Tesla saati bin 370 TL’lik iş ilanı açtı: Akın akın başvuru yağdı

Elon Musk’ın elektrikli otomobil firması Tesla, New York’ta Robotaksi için saati 33,6 dolarlık (yaklaşık bin 370 TL) iş ilanı verdi. Musk’ın ilanından sonra akın akın başvurular yağdı.

Sunar Mısır’dan Stratejik Atılım: Avrupa’da sektöründe EXCIPACT GMP sertifikasına sahip sayılı üretici arasında yer aldı

Sunar Yatırım çatısı altında faaliyet gösteren Sunar Mısır, mısırdan ürettiği sıvı sorbitol ile EXCIPACT GMP (Good Manufacturing Practices – İyi Üretim Uygulamaları) sertifikasını almaya hak kazanarak ilaç/eksipiyan endüstrisine yönelik yüksek standartlarda üretim yapabileceğini uluslararası düzeyde belgelemiş oldu. EXCIPACT’in yetkili kıldığı SGS tarafından verilen bu sertifika sayesinde Sunar Mısır, Avrupa genelinde GMP belgeli sıvı sorbitol üretebilen sayılı şirketler arasında yer aldı. Bu gelişmeyle birlikte şirket, uluslararası ilaç endüstrisine tedarik sağlayabilecek konuma ulaştı.

ÖTV düzenlemesi ikinci eli vurdu: 817 bin liraya yükseldi

Temmuz ayında yürürlüğe giren ÖTV matrah düzenlemesi, ikinci el otomobil piyasasında fiyatları sınırlı şekilde artırırken, reel fiyatlardaki düşüş hız kesti.