“`html

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Türkiye’yi Ziyaret Edecek

Almanya’nın yeni Başbakanı Friedrich Merz, Türkiye’ye ilk resmi ziyaretini gerçekleştirmek üzere 30 Ekim Perşembe günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya gelecek.

DW Türkçe’nin bildirdiğine göre, Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, 17 Ekim Cuma günü yaptığı ziyaretler sonrasında, Türk yetkililerle görüşmelerin çerçevesini belirtti.

İsmini vermek istemeyen bir hükümet yetkilisi, görüşmelerin ikili ilişkiler, dış politika, ekonomi ve güvenlik konularını kapsamına alacağını belirtti. Ayrıca, Erdoğan ve Merz’in ortak bir basın toplantısı düzenlemeyi planladıkları ifade edildi.

Merz, başkanlık makamına geldikten kısa bir süre sonra, Arnavutluk’un Tiran şehrindeki Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi’nde Erdoğan ile bir araya gelmişti. Bu toplantıda Erdoğan, Merz’i Türkiye’ye davet etmişti.

Türkiye’nin SAFE Programına Katılımı

Almanya’nın resmi yetkilisi, DW Türkçe’ye yapılan açıklamada, Türkiye’nin SAFE (Avrupa Güvenlik Eylemi) programına katılımıyla ilgili bilgileri paylaştı. “Almanya, Avrupa Birliği (AB) ile NATO arasındaki iş birliğini kuvvetle desteklemektedir. Bu yaklaşım, üçüncü ülkelerin dahil olmasına imkan tanıyan SAFE projesi için de geçerlidir. Amacımız, NATO’nun Avrupa noktasında daha güçlü bir varlık göstermesini sağlamak” ifadelerini kullandı.

Rusya’nın tehditleri üzerine kurulan SAFE programı, partner ülkelerin savunma bütçelerinden kredi almasını ve silah alımlarını gerçekleştirmesine olanak tanıyor. Program dahilinde Türkiye, özellikle insansız hava araçları (İHA), mühimmat ve zırhlı araç üretim kapasitesiyle Avrupa’nın savunma ihtiyaçlarını karşılamak için önemli bir alternatif olarak değerlendiriliyor.

Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, iki hafta önce Türk mevkidaşı Hakan Fidan ile görüşmüştü. Fotoğraf: Serdar Eser

Bununla birlikte, Kıbrıs Cumhuriyeti Türkiye’yi “işgalci güç” olarak nitelendirerek, Yunanistan da Ege Denizi’nde yaşanan sınır sorunları nedeniyle Türkiye’nin SAFE programına katılmasına karşı çıkıyor. Türkiye’nin katılımı için AB üyesi tüm ülkelerin onayı gerekmekte.

Almanya’nın Türkiye ile kuracağı işbirliği konusunda Kıbrıs ve Yunanistan’ı ikna edip etmeyeceği ise belirsizliğini koruyor. Berlin, Eurofighter jetlerinin satışında Yunanistan ile görüşmeler yapmış ve bu uçakların AB ile NATO üyesi ülkelere karşı kullanılmayacağına dair garanti vermişti.

Eurofighter Jet Satışı

Türkiye, Kasım 2023’te satın almak istediği Eurofighter jetlerinde imza aşamasına geldi. Almanya Dışişleri Bakanı Wadephul, Ankara’da katıldığı bir röportajda, yılın sonuna kadar üretici firmalarla Türk hükümeti arasında sözleşmelerin imzalanacağını belirtti.

Türk medya organlarında bu sürecin, İngiltere Başbakanı Keir Starmer’in gerçekleştireceği Ankara ziyaretinde sonuçlanabileceği yönünde spekülasyonlar yer alıyor. Ankara, ihracat sürecinde her partner ülkenin onayını gerektiren Eurofighter müzakerelerini Londra ile sürdürmekte. Projeye Almanya ve İspanya’nın yanı sıra İngiltere BAE Systems ve İtalya Leonardo da katkı vermekte.

Ayrıca, Türkiye’nin daha hızlı teslimat ve uygun fiyat beklentileri doğrultusunda Katar’dan ikinci el Eurofighter jetleri alacağı da konuşulmakta. Bu konu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Körfez turu sırasında gündeme gelmişti.

DW Türkçe’nin sorularına yanıt veren Merz’in sözcüsü, Katar’dan ikinci el Eurofighter alımına ilişkin yorum yapmaktan kaçınarak, “Gelecek görüşmeleri etkilemek istemiyoruz” dedi.

Bu “ikinci el savaş uçağı” konusunun, üretici firmalarla yürütülen müzakere sürecinin bir parçası olduğu düşünülmekte.

Almanya’nın tarihi ilişkileri düzeltme adımlarının Erdoğan ve Merz görüşmesinde gündeme gelip gelmeyeceği sorusuna da yanıt verilmedi. Bakan Wadephul, Ankara’ya seyahatinden önce gazetecilere, “Amacım, İsrail ile Türkiye arasında bir uzlaşma sağlanması için yollar aramak” dedi.

Türkiye’nin AB Üyeliğine Yaklaşımlar

Alman hükümetinin Türkiye’nin AB üyeliği konusundaki tutumu hakkında yapılan açıklamalarda, “Türkiye, NATO içerisinde önemli bir müttefik ve AB’nin de yakın bir ortağıdır. AB-Türkiye ilişkilerinin güçlenmesini sağlamak için çaba göstermekteyiz. Bu nedenle, katılım müzakereleri askıya alınmış olsa da ticaret, göç ve güvenlik konularında yüksek düzeyde görüşmelere devam ediyoruz. AB-Türkiye ilişkilerinin daha da geliştirilmesini arzuluyoruz” denildi.

Wadephul, Ankara’da düzenlenen basın toplantısında Türkiye’nin AB üyeliği ile ilgili olumlu mesajlar vermesi dikkat çekti.

Ukrayna savaşı, Avrupa’daki Türkiye algısını etkilemiş durumda. Avrupa’nın savunmasında Türkiye’nin üstlenebileceği roller, taraflar arasındaki ilişkileri yakınlaştıran unsurlar arasında yer alıyor.

Wadephul’un Türkiye’nin AB üyeliği konusundaki açıklamaları, Ankara-Brüksel ilişkilerini geliştirmek için bir çaba olarak yorumlandı.

Alman Bakan NTV’deki açıklamalarında, Türkiye’nin SAFE programına katılımını AB ile yakınlaşma amacı doğrultusunda değerlendirmiş ve hukuk devleti, insan hakları, demokrasi ve basın özgürlüğü gibi değerlerin önemine dikkat çekmiştir. Bu değerlerdeki ilerleme, Ankara’nın AB içerisinde tereddütü olan partnerlerini ikna etmesine yardımcı olabilir.

Bununla birlikte, Türkiye’de medya üzerindeki baskı giderek artmakta; muhalefet partileri ve siyasetçiler, hükümetin hedefi haline gelmiş durumdadır.

Suriyeli Göçmenlerin Geri Dönüşü

Geçtiğimiz Cuma günü yapılan basın toplantısında, Türkiye’deki görüşmeler sırasında Suriyeli göçmenlerin geri dönüşü konusunun da gündeme geleceği duyuruldu.

Federal Hükümet Sözcüsü Yardımcısı Sebastian Hille, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Suriye’ye geri gönderme planları, Türkiye’yle ilişkilerimiz açısından önemli bir konu” diye ifade etti. Ancak daha fazla bilgi paylaşılmadı.

Başbakan Friedrich Merz, göreve gelmesinin ardından Almanya’ya sığınmacı kabulünü önemli ölçüde azaltmış ve hükümet, özellikle Suriye ve Afganistan gibi ülkelerden geri gönderme işlemlerini hızlandırmayı hedefliyor.

“`